تغذیه ی مناسب، فاکتور اساسی و کلیدی در تضمین سلامت کودکان در سنین مدرسه

• توسط مهران زمانی علویجه
• جمعه 3 آذر 1402

اهمیت تغذیه مناسب کودکان در مدرسه بر همگان مشخص و مبرهن و دارای نقش بسیار مهمی ست، زیرا یک رژیم غذایی سالم و متعادل، می‌تواند به رشد و توسعه مناسب آنها کمک کند و عملکردهای تحصیلی و شناختی آنها را نیز بهبود بخشد.

در ادامه، با چند راهنمایی برای تغذیه مناسب کودکان در سنین مدرسه، این مقوله ی مهم را از دید تغذیه ای، مورد بررسی قرارخواهیم داد:

1- با توجه به اینکه صبحانه وعده مهمی در روز کودک است، باید تاکید بسیار بیشتری بر آن داشته باشیم. صبحانه یا ناشتای کودک، باید حاوی غذاهای سالم و مقوی مانند میوه، آجیل، نان و لبنیات کم چرب باشد.

2- غذاهای متعادل در ناهار :

ناهار کودک، باید شامل مواد غذایی متعادلی باشد که نیازهای تغذیه‌ای وی را برآورده کند. این رژیم غذایی، حاوی مقدار مناسبی از میوه(آلو) و سبزیجات، مواد پروتئینی مانند گوشت، ماهی یا حتی ماهیچه‌، نان و لبنیات کم چرب باشد.

3- تنقلات سالم :

در مدرسه، تنقلات ممکن است جزء وعده‌های غذایی کودکان باشند. لذا، به جای انتخاب تنقلات ناسالم و پر بایستی تلاش شود تا از چربی و قند، ترجیحاً از مواد خام و سالم مانند میوه‌ها، نان با آرد کامل(سبوس گیری نشده)، پنیر یا ماست، آجیل و سبزیجات استفاده کنید.

4- نوشیدنی‌های سالم :

باید اطمینان حاصل کرد که کودکان در مدرسه، آب کافی می‌نوشند. شیر پاستوریزه یا استرلیزه و آب می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای نوشیدنی‌های کودکان باشند. با توجه به شیوع روزافزون چاقی، باید توجه داشت که از نوشیدنی‌های قندی و آبمیوه‌های صنعتی با مقادیر زیاد قند پرهیز شود.

5- تنوع در رژیم غذایی :

تا حد امکان، باید تنوع را در رژیم غذایی کودکان حفظ نمود. این بدان معناست که می بایست مواد غذایی مختلفی از جمله میوه‌ها، سبزیجات، گوشت، ماهی، حبوبات و غلات در رژیم غذایی آنها وجود داشته باشد.

6- آموزش به کودکان :

برای ترغیب کودکان به انتخاب غذاهای سالم، آموزش‌هایی در مورد تغذیه مناسب، از جمله استفاده از اسباب‌بازی‌های آموزشی همچون پازل‌ها، نقاشی و مدل‌سازی کاربردی می باشد. همچنین، در اثنای بازی‌های تیمی مانند فوتبال، بسکتبال، والیبال و تنیس و حتی بازی های با مهره نیز می‌توان، کودکان را به این مقوله ی مهم تشویق کرد.در انتخاب اسباب‌بازی، مهم است که به علاقه و توانایی کودکان توجه کنید و از تنوع مناسبی در اسباب‌بازی‌های ارائه شده بهره برد. باید به خاطر داشت که نظرات کودکان در انتخاب نوع بازی‌ها و فعالیت‌ها، بسیار مهم است.

همچنین، فعالیت‌های بدنی مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، شنا و ژیمناستیک در کنار تغذیه ی صحیح، برای رشد جسمی کودکان بسیار مفید هستند. در نهایت، حضور در محیط‌های طبیعی مانند پارک‌ها و باغ‌ها بخصوص اگر با پلاکاردها و بنرهایی با مضامین تغذیه ای باشد، نیز به کودکان این امکان را می‌دهد که با محیط زیست، بیشتر مانوس شوند و فعالیت خود را در هوای پاک انجام دهند.

آنچه در تغذیه کودک، نباید فراموش کرد اینست که تشویق کودکان به انتخاب غذاهای سالم، می‌تواند یک فرآیند تدریجی باشد. در ادامه، تعدادی از راهکارهایی که ممکن است در این مسیر، کمک گشا باشند را به اختصار آورده ایم:

الف- الگوبرداری از پدر/مادر :

بهترین راه برای تشویق کودکان به انتخاب غذاهای سالم، الگوبرداری از والد(اعم از پدر یا مادر کودک است. اگر والد یا والده، خود به عنوان الگویی سالم برای تغذیه عمل نمایند و مواد غذایی سالم را مصرف کنند، احتمالاً کودکان نیز تمایل بیشتری به تجربه و مصرف آنها خواهند داشت.

ب- آشنایی با مواد غذایی:

باید، کودکان را با مواد غذایی سالم آشنا ساخت و به آنها نشان داد که میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و منابع پروتئینی مانند گوشت و ماهی چگونه به سلامتی آنها کمک می‌کنند. پیشنهاد می شود والدین و آموزگاران از طریق بحث در مورد خواص تغذیه‌ای و اثرات مثبت این مواد غذایی بر سلامت، آنها را برای انتخاب بهتر تشویق کنند.

پ- مشارکت کودکان در خرید و آشپزی :

می بایست به کودکان اجازه داد تا در فرآیند خرید مواد غذایی شرکت کنند. والدین، همراه آنها به فروشگاه بروند و به آنها اجازه دهند تا میوه‌ها و سبزیجاتی را که می‌پسندند، انتخاب کنند. همچنین، می توانند در فعالیت‌های آشپزی خانگی در صورت نظارت مادر شرکت و در تهیه غذاهای سالم و خوشمزه مشارکت کنند. این فعالیت‌ها می‌تواند به آنها احساس مسئولیت دهد و تمایل آنها به مصرف غذاهای سالم را افزایش دهد.

ت- ظاهر و جذابیت غذاها:

مادر خانواده، باید غذاها را برای کودک، جذاب و جالب کند. با استفاده از رنگارنگ کردن و تزئین ظاهر غذاها، می‌توان به جذابیت آنها افزود. به عنوان نمونه، از میوه‌ها و سبزیجات، می توان برای تزئین ظاهر غذاها، ساندویچ‌ها و سالادها استفاده نمود.

ث- انتخاب گروهی :

در محیط های گروهی، کودکان ممکن است تمایل بیشتری به مصرف غذاهای سالم داشته باشند. تشویق شدن کودکان به شرکت در فعالیت‌هایی مانند ناهار گروهی در مدرسه و پیک‌نیک‌های خانوادگی، می‌تواند در انتخاب غذاهای سالم توسط آنها یاری شان سازد.

ج- پیشنهاد گزینه‌های سالم خوراکی:

به کودکان،فهرستی از گزینه‌های سالم خوراکی را می باید ارائه داد. به این ترتیب، آنها می‌توانند از بین انواع مواد غذایی سالم، نمونه های مورد علاقه‌شان را انتخاب کنند. به عنوان نمونه، به جای ارائه یک نوع میوه، باید چندین نوع میوه مختلف را پیشنهاد داد تا آنها بتوانند آزادی عمل در انتخاب داشته باشند.

چ- برنامه‌ریزی و تعهد :

والدین باید برنامه‌ریزی کنند که در طول هفته یا ماه، غذاهای سالمی را به برنامه غذایی خانواده اضافه کنند. آنها می باید، این تعهد خود را نشان دهید و این موضوع را به کودکانشان بیان کنند. به عنوان نمونه، می‌توانند بگویند "دو روز در هفته، ما تلاش می‌کنیم سالاد فلان ... درست کنیم" یا "هر ماه یکبار ماهی را در منوی شام قرار می‌دهیم". این تعهد و برنامه‌ریزی، کودکان را به انتظار و تمایل برای مصرف غذاهای سالم تشویق می‌کند.

ح- جذابیت و تنوع :

برای جلب توجه و تشویق کودکان، می بایست از جذابیت و تنوع در غذاهای سالم استفاده شود. ممکن است از طریق تغییر روشهای پخت و پز، استفاده از ادویه‌ها و افزودن طعم و عطرهای جذاب، غذاها برای آنها، جالبتر شوند.

خ- تجربه و آزمایش :

باید به کودکان اجازه داد تا غذاهای سالم جدید و مختلف را تجربه کنند. ممکن است در ابتدا برخی از غذاها را رد کنند، اما با ایجاد فرصت برای آزمایش و تجربه، آنها احتمالا به تدریج غذاهای جدید را می پذیرند.

د- تشویق و تمجید :

همیشه کودکان را برای انتخاب‌های سالمشان، باید تشویق و تمجید کرد. والدین، می تواند به آنها بگویند که خوب رفتار می‌کنند و برای سلامتی خودشان اهمیت قائل هستند.

فقط نباید فراموش کرد که به عنوان مهمترین نکته، تشویق کودکان به انتخاب غذاهای سالم، نیاز به صبر دارد.

جهت دریافت مشاوره ی تلفنی ،فرم درخواست مشاوره رو پر کنید