تغذیه و سلامت روان
- توسط مهران زمانی علویجه
- جمعه 13 بهمن 1402
بشر امروز، به موازات پیشرفت روزانه و بی سابقه ی علم و فن آوری نسبت به ادوار پیشین و زندگی ماشینی خود، آن هم در عصر دیجیتالی امروز، مرتبا از مسیر سلامت جسم و روان خود فاصله میگیرد، تا آنجا که برگشت به محور اصلی سلامت را برای خود، گاهی چنان دشوار می سازد که بسادگی، قابل اصلاح نیست. در این بین، از بین عوامل اثر گذار بر سلامت، به نقش بالقوه ی تغذیه، میتوان اشاره کرد که گویای این مطلب، تحقیقات انجام گرفته است که نشان داده‌اند که مواد غذایی و نحوه تغذیه ما، می‌توانند تأثیر مستقیمی بر سلامت روان ما داشته باشند و حتی تغذیه مناسب و متعادل می‌تواند بر روی حالت روحی و روانی افراد تأثیر مثبتی داشته باشد؛ تا جایی که رابطه بین رژیم غذایی و سلامت روان به عنوان یک زمینه تحقیقاتی رو به رشد در علوم روانشناسی و تغذیه شناخته شده است.
برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که مواد غذایی خاص، می‌توانند در بهبود حالت خلق و روحیه، کاهش استرس و اضطراب و نیز افزایش تمرکز و حافظه، موثر باشند. به طور کلی، یک رژیم غذایی سالم که شامل مواد غذایی متنوع و تغذیه‌ای مناسب است، می‌تواند به سلامت روان کمک بالقوه ای کند، تا جایی که که سالها اثرات مثبتش، در جسم و روح و روان فرد، به یادگار بماند.
بعضی از مواد غذایی که به سلامت روان کمک می‌کنند عبارتند از :
1. میوه‌ها و سبزیجات:
میوه‌ها و سبزیجات حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی هستند که می‌توانند سلامت روان را ارتقا دهند. همچنین، آنتی‌اکسیدان‌ها به محافظت از سلول‌های مغز در برابر آسیب‌های اکسیداتیو کمک می‌کنند و می‌توانند در کاهش خطر بروز بیماری‌های روانی مانند افسردگی و اضطراب مؤثر باشند.
2. ماهی:
ماهی یک منبع غنی از اسیدهای چرب امگا-3 است که برای سلامت روان بسیار و به شدت مفید می باشند. این اسیدهای چرب می‌توانند، بهبود حالت خلق و خو و کاهش علائم افسردگی و اضطراب را تسهیل کنند و تا حدی ضربان قلب فرد را نیز کاهش دهند.
3. مغزها و دانه‌های روغنی:
مغزها و دانه‌های روغنی مانند بادام، آجیل، کنجد و روغن زیتون حاوی دیگر چربی‌های سالم از جمله امگا- ۶ هستند که ممکن است به بهبود حالت خلق و سلامت روان نیز کمک کنند.
4. محصولات لبنی:
محصولات لبنی مانند پنیر و ماست حاوی کلسیم و پروتئین هستند که برای سلامت روان ضروری هستند. در این بین، کلسیم می‌تواند به بهبود حالت خلق و خوی فرد و کاهش علائم افسردگی وی کمک کند.
5. مواد غذایی حاوی تریپتوفان: تریپتوفان یک اسید آمینه است که در تولید سروتونین که یک هورمون مهم برای حالت خلق و آرامش است، نقش دارد. از مواد غذایی حاوی تریپتوفان می توان به تخم مرغ، موز، گردو و ماهی اشاره کرد.
6- علاوه بر این مواد غذایی حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی دیگری نیز هستند که نقش مهمی در سلامت روان دارند. به طور مثال، ویتامین B12 که در ماهی، گوشت و تخم مرغ یافت می‌شود، برای تولید نوروترانسمیترها (مواد شیمیایی مغز) ضروری است و می‌تواند در بهبود حالت روحی و کاهش خستگی و افسردگی مؤثر باشد.
به هر حال، آنچه مهم است، اینست که رژیم غذایی خود را به طور کلی تنوع بخشید، اما باید توجه داشت که عوامل دیگری نیز در سلامت روان تأثیرگذارند که از جمله ی این عوامل به ورزش منظم، خواب کافی، مدیریت استرس، ارتباطات اجتماعی مثبت و مشاوره روانشناسی نیز می توان اشاره کرد.
بهترین راه برای حفظ سلامت روان، ترکیب یک رژیم غذایی سالم با سایر عوامل موثر است. در این راستا، اخذ مشورت از یک مشاور تغذیه یا روانشناس نیز، می‌تواند پیشنهاد خوبی باشد و بسیار کمک کند تا رژیم غذایی و روش زندگی مناسبی برای شما و بطور کلی هر فرد، تعیین و اتخاذ گردد.
به طور کلی، این، تغذیه مناسب و متعادل با مصرف مواد غذایی حاوی ترکیبات یادشده است که می‌تواند به بهبود سلامت روان و حتی افزایش رضایتمندی روحی افراد کمک کند.